Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014

Νότιο Πήλιο: Η χωροταξική αποκλιμάκωση προϋπόθεση πρωτογενούς δημοκρατίας

Του Θεοχάρη Βλάχου

Με 7 φορές μεγαλύτερη έκταση και 2 φορές περισσότερο πληθυσμό από τον μέσο όρο των Δήμων στην ΕΕ των 27 κρατών, στο καλλικρατικό Νότιο Πήλιο των 370 τετραγωνικών χιλιομέτρων επιφάνειας και 10.500 κατοίκων η εγκαθίδρυση μιας νέας αρχιτεκτονικής και ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα προσδιορίζει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες κάθε επιπέδου και θα προβλέπει με ακρίβεια την κατανομή των απαιτούμενων πόρων και των αντίστοιχων επενδυτικών μέσων είναι αιτούμενο “ζωής” και συνέχισης της ύπαρξης του.
Είναι θέμα τεράστιας σημασίας  να έρθει μπροστά στους δημότες αυτού του αχανούς μορφώματος προς συζήτηση μια νέα λεπτομερή μελέτη της δημοτικής επικράτειας, με στόχο οι λειτουργικές αλλαγές που θα προτείνονται να δομούνται στη βάση οργανικών κοινωνικοοικονομικών και πολιτιστικών ενοτήτων που να έχουν υψηλό βαθμό εσωτερικής χωρικής συνοχής.
Καταρχήν τα τρία επίπεδα γενικής διοίκησης θα πρέπει να κατανέμονται στον Κεντρικό Τομέα, την Περιφέρεια καιτον Δήμο, με σαφώς προσδιορισμένες αρμοδιότητες και οικονομικά μέσα. Η βασική αρχή που θα πρέπει να χαρακτηρίζει τη Δημόσια Διοίκηση  είναι μικρότερες και επιτελικά προσανατολισμένες κεντρικές διοικήσεις και πολυπληθείς τοπικές υπηρεσίες κοντά στον πολίτη με:
1. Μεταφορά εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων από το κέντρο προς τους περιφερειακούς και τοπικούς δημόσιους θεσμούς.

2. Επικέντρωση κεντρικής διοίκησης στον καθορισμό των βασικών αναπτυξιακών στόχων, στην κατάρτιση και στο συντονισμό του γενικού οικονομικού προγραμματισμού, στον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό, στον σχεδιασμό κατανομής επενδύσεων, στη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών στα θέματα οικονομικής, περιβαλλοντικής, κοινωνικής κλπ πολιτικής.

3. Ριζική αναδιοργάνωση της αυτοδιοίκησης.

Οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης και οι Δήμοι να είναι συνδιαμορφωτές και διαχειριστές του κοινωνικού κράτους. Η τοπική πολιτική εξουσία και διοίκηση να παρεμβαίνει και να απαντά αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας του πολίτη.
Ομως και κάθε ολοκληρωμένη πολιτική, επομένως και η χωρική πολιτική, δεν  θα πρέπει να εξαντλείται μόνο στους θεσμούς. Πρέπει να συνδυάζεται με προγράμματα δράσης, με επιχειρησιακά προγράμματα, με χρηματοδοτικούς πόρους, με οργανωτική και τεχνική στήριξη, για να είναι ολοκληρωμένη. Γιατί οι θεσμοί από μόνοι τους στην Ελλάδα δεν είναι αρκετοί.
Αλλάζουν τα θεσμικά πλαίσια προτού ακόμα εφαρμοσθούν, προτού να υπάρξει εμπειρία αυτού του θεσμικού πλαισίου. Η έλλειψη της θεσμικής μνήμης “παραγνωρίζει” ποσοτικές και ποιοτικές ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας. Στον «Καλλικράτη» ως βασικός στόχος αναφέρεται η επίτευξη οικονομικά βιώσιμων Δήμων. Όμως κανένας Δήμος δεν μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος πληθυσμού ανά Δήμο είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Ήδη από τον «Καποδίστρια» ο κάθε Δήμος είχε μέσο όρο πληθυσμού 11.000 άτομα, τη στιγμή που σε άλλα ανεπτυγμένα κράτη (Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία) –στα οποία λειτουργεί καλύτερα η
Αυτοδιοίκηση– έχουν πολύ χαμηλότερο πληθυσμό ανά Δήμο. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η οικονομική βιωσιμότητα ενός Δήμου, η οποία αναζητείται βάσει μεγέθους πληθυσμού, έκτασης κ.λπ. Το ζητούμενο είναι η λειτουργική βιωσιμότητα, από τη στιγμή που αναφερόμαστε σε δημόσιους φορείς, είναι η πολιτική, διοικητική, τεχνογνωστική και διαχειριστική επάρκεια.

Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.1. Μεταφορά εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων από το κέντρο προς τους περιφερειακούς και τοπικούς δημόσιους θεσμούς.
2. Επικέντρωση κεντρικής διοίκησης στον καθορισμό των βασικών αναπτυξιακών στόχων, στην κατάρτιση και στο συντονισμό του γενικού οικονομικού προγραμματισμού, στον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό, στον σχεδιασμό κατανομής επενδύσεων, στη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών στα θέματα οικονομικής, περιβαλλοντικής, κοινωνικής κλπ πολιτικής.

3. Ριζική αναδιοργάνωση της αυτοδιοίκησης.

Οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης και οι Δήμοι να είναι συνδιαμορφωτές και διαχειριστές του κοινωνικού κράτους. Η τοπική πολιτική εξουσία και διοίκηση να παρεμβαίνει και να απαντά αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας του πολίτη.
Ομως και κάθε ολοκληρωμένη πολιτική, επομένως και η χωρική πολιτική, δεν  θα πρέπει να εξαντλείται μόνο στους θεσμούς. Πρέπει να συνδυάζεται με προγράμματα δράσης, με επιχειρησιακά προγράμματα, με χρηματοδοτικούς πόρους, με οργανωτική και τεχνική στήριξη, για να είναι ολοκληρωμένη. Γιατί οι θεσμοί από μόνοι τους στην Ελλάδα δεν είναι αρκετοί.
Αλλάζουν τα θεσμικά πλαίσια προτού ακόμα εφαρμοσθούν, προτού να υπάρξει εμπειρία αυτού του θεσμικού πλαισίου. Η έλλειψη της θεσμικής μνήμης “παραγνωρίζει” ποσοτικές και ποιοτικές ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας. Στον «Καλλικράτη» ως βασικός στόχος αναφέρεται η επίτευξη οικονομικά βιώσιμων Δήμων. Όμως κανένας Δήμος δεν μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος πληθυσμού ανά Δήμο είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Ήδη από τον «Καποδίστρια» ο κάθε Δήμος είχε μέσο όρο πληθυσμού 11.000 άτομα, τη στιγμή που σε άλλα ανεπτυγμένα κράτη (Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία) –στα οποία λειτουργεί καλύτερα η
Αυτοδιοίκηση– έχουν πολύ χαμηλότερο πληθυσμό ανά Δήμο. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η οικονομική βιωσιμότητα ενός Δήμου, η οποία αναζητείται βάσει μεγέθους πληθυσμού, έκτασης κ.λπ. Το ζητούμενο είναι η λειτουργική βιωσιμότητα, από τη στιγμή που αναφερόμαστε σε δημόσιους φορείς, είναι η πολιτική, διοικητική, τεχνογνωστική και διαχειριστική επάρκεια.

Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.2. Επικέντρωση κεντρικής διοίκησης στον καθορισμό των βασικών αναπτυξιακών στόχων, στην κατάρτιση και στο συντονισμό του γενικού οικονομικού προγραμματισμού, στον εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό, στον σχεδιασμό κατανομής επενδύσεων, στη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών στα θέματα οικονομικής, περιβαλλοντικής, κοινωνικής κλπ πολιτικής.
3. Ριζική αναδιοργάνωση της αυτοδιοίκησης.

Οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης και οι Δήμοι να είναι συνδιαμορφωτές και διαχειριστές του κοινωνικού κράτους. Η τοπική πολιτική εξουσία και διοίκηση να παρεμβαίνει και να απαντά αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας του πολίτη.
Ομως και κάθε ολοκληρωμένη πολιτική, επομένως και η χωρική πολιτική, δεν  θα πρέπει να εξαντλείται μόνο στους θεσμούς. Πρέπει να συνδυάζεται με προγράμματα δράσης, με επιχειρησιακά προγράμματα, με χρηματοδοτικούς πόρους, με οργανωτική και τεχνική στήριξη, για να είναι ολοκληρωμένη. Γιατί οι θεσμοί από μόνοι τους στην Ελλάδα δεν είναι αρκετοί.
Αλλάζουν τα θεσμικά πλαίσια προτού ακόμα εφαρμοσθούν, προτού να υπάρξει εμπειρία αυτού του θεσμικού πλαισίου. Η έλλειψη της θεσμικής μνήμης “παραγνωρίζει” ποσοτικές και ποιοτικές ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας. Στον «Καλλικράτη» ως βασικός στόχος αναφέρεται η επίτευξη οικονομικά βιώσιμων Δήμων. Όμως κανένας Δήμος δεν μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος πληθυσμού ανά Δήμο είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Ήδη από τον «Καποδίστρια» ο κάθε Δήμος είχε μέσο όρο πληθυσμού 11.000 άτομα, τη στιγμή που σε άλλα ανεπτυγμένα κράτη (Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία) –στα οποία λειτουργεί καλύτερα η
Αυτοδιοίκηση– έχουν πολύ χαμηλότερο πληθυσμό ανά Δήμο. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η οικονομική βιωσιμότητα ενός Δήμου, η οποία αναζητείται βάσει μεγέθους πληθυσμού, έκτασης κ.λπ. Το ζητούμενο είναι η λειτουργική βιωσιμότητα, από τη στιγμή που αναφερόμαστε σε δημόσιους φορείς, είναι η πολιτική, διοικητική, τεχνογνωστική και διαχειριστική επάρκεια.

Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.3. Ριζική αναδιοργάνωση της αυτοδιοίκησης.
Οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης και οι Δήμοι να είναι συνδιαμορφωτές και διαχειριστές του κοινωνικού κράτους. Η τοπική πολιτική εξουσία και διοίκηση να παρεμβαίνει και να απαντά αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας του πολίτη.
Ομως και κάθε ολοκληρωμένη πολιτική, επομένως και η χωρική πολιτική, δεν  θα πρέπει να εξαντλείται μόνο στους θεσμούς. Πρέπει να συνδυάζεται με προγράμματα δράσης, με επιχειρησιακά προγράμματα, με χρηματοδοτικούς πόρους, με οργανωτική και τεχνική στήριξη, για να είναι ολοκληρωμένη. Γιατί οι θεσμοί από μόνοι τους στην Ελλάδα δεν είναι αρκετοί.
Αλλάζουν τα θεσμικά πλαίσια προτού ακόμα εφαρμοσθούν, προτού να υπάρξει εμπειρία αυτού του θεσμικού πλαισίου. Η έλλειψη της θεσμικής μνήμης “παραγνωρίζει” ποσοτικές και ποιοτικές ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας. Στον «Καλλικράτη» ως βασικός στόχος αναφέρεται η επίτευξη οικονομικά βιώσιμων Δήμων. Όμως κανένας Δήμος δεν μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος πληθυσμού ανά Δήμο είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Ήδη από τον «Καποδίστρια» ο κάθε Δήμος είχε μέσο όρο πληθυσμού 11.000 άτομα, τη στιγμή που σε άλλα ανεπτυγμένα κράτη (Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία) –στα οποία λειτουργεί καλύτερα η
Αυτοδιοίκηση– έχουν πολύ χαμηλότερο πληθυσμό ανά Δήμο. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η οικονομική βιωσιμότητα ενός Δήμου, η οποία αναζητείται βάσει μεγέθους πληθυσμού, έκτασης κ.λπ. Το ζητούμενο είναι η λειτουργική βιωσιμότητα, από τη στιγμή που αναφερόμαστε σε δημόσιους φορείς, είναι η πολιτική, διοικητική, τεχνογνωστική και διαχειριστική επάρκεια.

Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.Οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης και οι Δήμοι να είναι συνδιαμορφωτές και διαχειριστές του κοινωνικού κράτους. Η τοπική πολιτική εξουσία και διοίκηση να παρεμβαίνει και να απαντά αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας του πολίτη. Ομως και κάθε ολοκληρωμένη πολιτική, επομένως και η χωρική πολιτική, δεν  θα πρέπει να εξαντλείται μόνο στους θεσμούς. Πρέπει να συνδυάζεται με προγράμματα δράσης, με επιχειρησιακά προγράμματα, με χρηματοδοτικούς πόρους, με οργανωτική και τεχνική στήριξη, για να είναι ολοκληρωμένη. Γιατί οι θεσμοί από μόνοι τους στην Ελλάδα δεν είναι αρκετοί.Αλλάζουν τα θεσμικά πλαίσια προτού ακόμα εφαρμοσθούν, προτού να υπάρξει εμπειρία αυτού του θεσμικού πλαισίου. Η έλλειψη της θεσμικής μνήμης “παραγνωρίζει” ποσοτικές και ποιοτικές ιδιορρυθμίες και ιδιαιτερότητες της ελληνικής πραγματικότητας. Στον «Καλλικράτη» ως βασικός στόχος αναφέρεται η επίτευξη οικονομικά βιώσιμων Δήμων. Όμως κανένας Δήμος δεν μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμος. Σήμερα στην Ελλάδα ο μέσος όρος πληθυσμού ανά Δήμο είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Ήδη από τον «Καποδίστρια» ο κάθε Δήμος είχε μέσο όρο πληθυσμού 11.000 άτομα, τη στιγμή που σε άλλα ανεπτυγμένα κράτη (Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία) –στα οποία λειτουργεί καλύτερα η Αυτοδιοίκηση– έχουν πολύ χαμηλότερο πληθυσμό ανά Δήμο. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η οικονομική βιωσιμότητα ενός Δήμου, η οποία αναζητείται βάσει μεγέθους πληθυσμού, έκτασης κ.λπ. Το ζητούμενο είναι η λειτουργική βιωσιμότητα, από τη στιγμή που αναφερόμαστε σε δημόσιους φορείς, είναι η πολιτική, διοικητική, τεχνογνωστική και διαχειριστική επάρκεια.
Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.Τα δεδομένα όμως της πραγματικότητας μετά την πρώτη περίοδο της αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:
Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:
•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.
•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.Ο “Καλλικρατικός” σχεδιασμός, προχώρησε στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απάντησε στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι στα 12 χρόνια εφαρμογής του. Υποστηρίχθηκε ότι με τον ¨Καλλικράτη” η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθίσταται σχεδόν αναγκαία η συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ..  ή ότι έχει απομείνει από αυτά. Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.Το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, ο “Καλλικράτης” απέδωσε στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο “Καλλικράτης” υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες του “Καλλικράτη” όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;Τα μη επεξεργασμένα κριτήρια χωροθέτησης. Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούνται κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.Μία “άλλη” αντίληψη για τα αυτοδιοικητικά δρώμενα στο Νότιο Πήλιο είναι αναγκαία. Με τόλμη και ύστατη αποφασιστικότητα ο παραδοσιακά χιμαζόμενος χώρος μεταξύ των εκπροσώπων του πάλαι πότε δικομματικού ανταγωνισμού ήρθε η ώρα να βρει τον σύγχρονο δρόμο του αφήνοντας πίσω του πεπαλαιωμένες πρακτικές της λογικής “ενός ανδρός αρχή” και “με εντολή Δημάρχου”, θα συμπληρώνει και θα συμπληρώνεται δε αυτή από τους άξονες:•Της συνολικής επέμβασης σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.•Της καθιέρωσής της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.•Της διασφάλισης της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, της ενίσχυσης της άμεσης δημοκρατίας.•Της πλήρης εφαρμογής του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.•Της οργανωτικής ανασυγκρότησης της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.

0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου